Gravelen door de purperen heide

De Limburgse heides zijn uniek in de wereld. Als ze aan het eind van elke zomer dan ook nog eens paars kleuren, krijg je een fenomeen. Gravelrijders aller landen, de brede grindwegen en smalle paadjes dwars door de purperen zee zijn er fantastisch, de zoete geur van de naaldbossen is er bedwelmend.

Door de zanderige ondergrond van Natuurreservaat Teut en Tenhaagdoornheide, het grootste Limburgse heidegebied, is dit een all-season route. Maar wil je gravelen door de purperen heide, dan moet je deze zomer nog naar het grootste Limburgse heidegebied afzakken: tot half september is dit één grote paarse zee.

(Lees verder onder de foto)

Grit! stippelde een route uit die je recht naar de purperen heidehemel brengt. Met de hele (reuteme)teut: lange en brede grindwegen, supersmalle paadjes naar de mooiste uitzichten, hier en daar single tracks door weelderige naaldbossen, slingerende asfaltbaantjes. Variatie troef.

65 kilometer lang rijd je honderdduizenden jaren terug in de tijd, als je je tijdens het racen tenminste inbeeldt dat heel Limburg ooit bedekt was met deze vredige heide.

(Lees verder onder de foto)

De heide is ontstaan door houtkap in de oerbossen tijdens de Middeleeuwen, toen boeren akkers en graasweiden voor hun schapen aanlegden. De gronden verarmden en verzandden, en toen mens en schaap wegtrokken kwamen heide en zandduinen in de plaats.

De mijnbouw zorgde voor het laatste ingrediënt: de Limburgers plantten naaldbossen om stuthout voor de mijngangen te kweken. Uit die cocktail kwamen Teut en Tenhaagdoornheide tevoorschijn.

(Lees verder onder de foto)

Tenhaagdoorheide: ‘losliggende steentjes’
Na de start aan Camping Holsteenbron in Zonhoven balanceer je op een witte streep door een paars vlak, omzoomd met felgroene bomen en planten. Dit paadje brengt je naar Tenhaagdoornheide.

(Lees verder onder de foto)

Schud dijen en kuiten maar wakker, want hier ben je vertrokken voor minstens 10 km gravelracen over een brede grindweg die kronkelt door achtereenvolgens heide, een prachtig naaldbos, een golfterrein en weer door de purperen heide. Pas aan Kasteel Engelhof aan Hengelhoef kom je op asfalt. En ook dat is heerlijk, want je slingert in een afdaling naar beneden.

(Lees verder onder de foto)

Aan een verkeersbord dat waarschuwt voor ‘losliggende steentjes’ duik je in een pittoresk stukje bos waar een wel erg mooie single track door loopt. Alleen al om getuige te zijn van het schouwspel van de binnendringende zonnestralen in dit bomenpaleis zou je over dit bobsleebaantje rijden. Trouwens, na de 10 km-lange race aan topsnelheid is het leuk om ook eens de stuurvaardigheid uit de kast halen.

(Lees verder onder de foto)

Holsteen: duizelen
Voor je het beseft is de zoete dennengeur vervangen door heideparfum. Want amper een km verder balanceer je alweer op een witte streep zo smal dat de paarse heideplanten je benen strelen. Je bent nu hélemaal omringd door paars, paars, paars. Uitgestrekt, weids, golvend, hoog. Je klimt zowaar naar 87 meter hoogte.

De Holsteen is het sluitstuk van Tenhaagdoornheide. Hier heb je 23 km in de benen en lijkt het alsof je in alle werelden bent geweest.

Om hier door te mogen, moet je je hand op de Holsteen leggen en even duizelen van de wetenschap dat deze steen daar al 15 miljoen jaar ligt, en dat onze voorouders al sinds 6000 voor christus hun stenen werktuigen op déze steen kwamen polijsten.

(Lees verder onder de foto)

De Wijers: land van 1001 vijvers
De Holsteen is ook de poort naar het Land van 1001 Vijvers: Natuurgebied De Wijers. Zovele zonlicht weerspiegelende vijvers, plassen, beekvalleien, een waterwereld waar je dwars doorheen fietst. Op de uitkijktoren tel je er misschien 1001.

(Lees verder onder de foto)

Dit gebied huisvest een paar verborgen pareltjes. Aan de Kapel van Altijd Durende Bijstand rem je best af om biddende oudjes rust te gunnen, maar eenmaal in de Vrunstraat kan je het grind luid laten knarsen op de 4 km-lange kaarsrechte grindweg door het bos. Vlammen maar! En de Geelberg, een landduin waar je verder vlamt langs exotische bomensoorten en open velden.

(Lees verder onder de foto)

De Teut: pittige hellingen
Als de paarse plantjes weer langs je zij opduiken, weet je het: de finale is ingezet, in De Teut. Met heide overgroeide duinenheuvels, zover het oog kan zien. Grote vennen. Golvende zand -en grindpaden. Een tip: zorg ervoor dat je hier toekomt bij zonsondergang. Dan rijd je binnen in een magische wereld.

(Lees verder onder de foto)

De moeilijkheidsgraad van deze route mag dan wel ‘laag’ zijn, je moet een paar pittige hellingen over. De Teutheuvel ligt op eenzame hoogte van 75 meter. Op de top, op 3 km van het einde, staat een bankje. Hier even tot rust komen, na al het gravelgeweld: het is misschien geen slecht idee, al is het maar een paar minuten. Om daarna nog één keer alles te geven op een 1000 meter-lange, rechte gravelstrook richting finish.

(Lees verder onder de foto)

Praktisch
* Startpunt is de gratis parking van Camping Holsteenbron in Zonhoven. Kom je met de trein? Dan kan je vanaf het station van Zonhoven inpikken op de route nabij Natuurgebied De Wijers.
* Wat met zand en droogte? Na regen is deze route vlot berijdbaar, maar zelfs bij droogte zijn de stukken mul zand tot een minimum beperkt (slechts een paar honderd meter).

Leuke adresjes
* Zomerterras Kasteel Engelhof, Hengelhoefdreef 2, Houthalen-Helchteren
* Brobra IJs, Hortweidenweg 48, Zonhoven
* Hotel Goudbloem, Nachtegalenstraat 49, Zonhoven
* Guy’s Dorpscafé Sporthal Bolderberg, Vrunstraat 30, Heusden-Zolder
* Cafetaria Camping Holsteenbron, Hengelhoefseweg 9, Zonhoven