Kan je na Dwars door het Hageland Gravel niet genoeg krijgen van het Hageland? Dan is deze endurance-gravelroute voor jou! Bereid je voor op één lange gravelontsnapping van 160 km door de meest idyllische plekjes van Regionaal Landschap Zuid-Hageland, een uitzonderlijk mooie hoek van Vlaams-Brabant. Waar gehucht gelijk staat aan parel.
(lees verder onder de foto’s)
‘Je stelt het wel idyllisch voor’, zei mijn vader toen hij de foto’s bekeek. Maar deze endurance-gravelroute is nu eenmaal één lange ontsnapping van 160 km door de meest idyllische landschappen van Regionaal Landschap Zuid-Hageland, een uitzonderlijk mooie hoek van Vlaams-Brabant. De koers, en het gravelevent Dwars door het Hageland Gravel (trouwens mee georganiseerd door Grit!) trekken vooral door Noord-Hageland. Maar deze lente laat Grit! jullie álle hoeken van deze prachtige gravelstreek zien.
Met zijn typische kilometerslange kronkelende grindwegen, op en neer golvend door velden en fruitboomgaarden, of biljartvlak langs rivieren en beken, kasseihellingen, diep uitgesneden holle wegen die onder de velden duiken, met aan de horizon kerktorens, is het Hageland een van de mooiste gravelstreken van België. Ik zocht een vergelijking met een bekende streek in het buitenland. Maar dat hoeft niet. Dit is gewoon… het Hageland.
Prachtige kasseiwegen en hollewegen domineren de westkant van de Tiensesteenweg. Diep snijden ze in het landschap en hoog komen ze boven op weidse vlaktes. De uitgestrekte landelijkheid die je hier ervaart, is heerlijk rustgevend. Aan de oostkant van de steenweg kom je al in de buurt van Haspengouw: fruitboomgaarden troef.
‘Gehucht’ = ‘parel’
Op verborgen grindpaadjes ontsnap je uit TIENEN en vermijd je de grote ringwegen. Op de Fandosestraat/Pastoorstraat duik je het landschap in. De kassei- en gravelstrook brengt je tot Rommersom. Kapelletje op de heuvel.
Aan de reusachtige 18e eeuwse Sint-Gorgoniuskerk in het mooie dorpscentrum van HOEGAARDEN – deze grootste rococokerk van België werd gerestaureerd door mijn grootvader – vertrekt een grindpad door plantentunnels en hollewegen. Boven op de heuvel krijg je uitzicht op de kerk, als je achterom kijkt tenminste.
In het gehucht Nerm beland je in een soort Hof van Eden: Rosdel en Schoorbroekvallei. Een wirwar van grind- en kasseiklimmetjes door pittoreske velden en hollewegen die telkens in het landschap duiken en bovenkomen op plateaus.
Heel dit stuk is één lange beklimming van 5 km, de off-road versie van de Kouterhof, een bekende kasseiklim in Hoegaarden. Nerm is zoveel mooier. Je komt boven op 105 meter hoogte met een prachtig vergezicht.
Meldertbos hoort zonder twijfel bij dit Hof van Eden. Het 19e eeuws kasteelpark rond een neogotisch kasteel waar het Sint-Janscollege gevestigd is, lijkt wel weggelopen uit een Harry Potter-film.
Tijdens deze route staat ‘gehucht’ gelijk aan ‘parel’. De Schoorbroekvallei van Nerm (Hoegaarden) zit nog vers in het hoofd als je door de Jordaanvallei van Honsem (BOUTERSEM) rijdt. Op grind. De top trakteert je op een schilderij: het kerkje van Willebringen in de groene velden. Een typisch Provençaals, of neen, Hagelands dorpsgezicht.
Het is ongelooflijk wat voor landschappen verborgen liggen tussen de E40 en de N3. We zitten hier opnieuw op een hoog punt, dat zie je aan de uitzichten en voel je in je benen. In deze Vertrijkse velden is het heerlijk om kilometerslang stof te doen opwaaien.
Voorbij het Kasteel van Kwabeek, het gemeentehuis van Boutersem, kom je in gehucht Butsel, Middelnederlands voor ‘versterkte heuvel’. Een grindweg kronkelt door gouden tarwevelden en donkere bossen: mooier wordt het zelden.
Merckx
Na Boutersem komt LUBBEEK. Dit meest westelijke stukje van de route raakt rakelings de andere Hagelandroute ‘Grit! Lubbeeks Paradijs’ in Noord-Hageland.
Maar we stoten snel door naar Meensel-Kiezegem in TIELT-WINGE. Wereldberoemd als geboortedorp van de Kannibaal. Maar in plaats van een eerbetoon bij het Standbeeld Eddy Merckx op Tieltsestraat 20, eren we de gastvrijheid van een oude man. ‘Fietsers, wandelaars, hier gratis drinkwater’, schreef hij in het groot op een bord aan zijn huis. Een rode knop aan een oude pomp voor heerlijk fris water en een gesprek over Eddy. En over waarom de familie Merckx Kiezegem verliet tijdens WOII.
Grit! gidst je door de uitzonderlijk mooie fruitboomgaarden op flanken van de Muggenberg. De grindwegen daardoorheen zijn zo mooi dat ik met een wandelaar op de top weer tevergeefs op zoek ging naar een buitenlandse vergelijking.
Op de top wordt Meensel-Kiezegem Molenbeek-Wersbeek en krijg je op een zinderende kasseiafdaling weer zo’n Hagelands dorpsgezicht op het 13e eeuwse kerkje van Molenbeek. We zijn nu in BEKKEVOORT. Het laatste wapenfeit in dit deel van de route is de Wijndries, een pittige helling met een piek tot 15%. De Tiensesteenweg snijdt de route doormidden.
‘Hageland Gravel Grinding’
Na 3 jaar fietsen dacht ik alle mooiste hoekjes van het Hageland te hebben gezien. Toch niet. Blijkbaar zijn er nog altijd verborgen paradijsjes die tot de mooiste van het Hageland behoren en die ik nog niet kende. Hoe is het mogelijk?
Gravenbos in KORTENAKEN, bijvoorbeeld. Een kronkelgrindweg zo mooi dat de beheerder van de Facebookgroep ‘Hageland Gravel Grinding’ er de omslagfoto van maakte. Je komt boven en dan rijd je een labyrint van diepe hollewegen binnen met in het midden… een kapelletje.
Samen met de fruitboomgaarden op Muggenberg aan de andere kant van de steenweg vormen deze golvende grindwegen van Waanrode een mooi geheel. Op en neer van fruitboomgaard naar holleweg, van vallei naar plateau, van open landschap naar bomentunnels.
En dan denk je: nu heb ik het mooiste gezien. Wrong. Want dan rijd je naar de Hermansheuvel. Ik ben de wandelaar tijdens mijn vorige verkenning dankbaar die me op deze plek wees. Want: wauw. Is dit het Hageland? Is dit Vlaanderen? Overal waar je kan zien, natuur, paarden op groene heuvelflanken, heerlijk klimmen en dalen.
Het grind kronkelt verder tussen hoeves en boerderijen, wat het gevoel geeft van de onverharde wereld van weleer.
Getevallei
Het volgende hoofdstuk dopen we ‘Getevallei’. Via Ransberg kom je bij het Vinne in ZOUTLEEUW, het grootste binnenmeer van Vlaanderen. Daar vertrekt een mooi boerenbaantje dat in grind verandert en langs zijbeekjes van de Gete kronkelt.
Op de Grote Markt van Zoutleeuw kan je een terrasje doen, of meteen koers zetten richting Dormaal. Een parel die ik had laten liggen, tot een Zoutleeuwse gravelaar me erop attent maakte. En verdorie, hij had gelijk. Kilometers kasseien en grindwegen door rustige natuur, grasvelden en hoge bomenrijen.
In Melkwezer vlieg je langs witte boomstammen met ogen die je aanstaren. Tot bij de kers op de taart van dit hoofdstuk en het begin van de finale: de Getedijk in LINTER. Begin hier maar volle petrol te vlammen over het perfecte grind langs de rivier. Fenomenaal.
Al even fenomenaal is de grindweg door populierenvelden in Hoeleden. Hier zou je haast bidden voor wind, om het geweld door deze reuzen te horen woeien.
De finale leidt verder richting GLABBEEK, mijn dorp. Achter een onopvallend poortje – ga er gerust door – ligt Domein Zuurbemde, een park rond een kasteel uit 1858 van Edmond-Charles de la Coste, telg uit een Genovese familie, minister van Binnenlandse Zaken onder Napoleon en senator na de Belgische onafhankelijkheid. Deze ene man bezat ooit een vijfde van het hele grondgebied van Glabbeek.
Het kasteel ligt verborgen, willekeurig in het landschap. Niet echt theatraal, maar dat is dan ook de charme en idylle aan deze plek. Er gaat géén dreef naartoe. Voor het kasteel enkel akkers en weiden. Het park en het bos liggen aan de achterkant en zijkant. Uit dat bos loopt een kassei -en grindweg met 6 rechthoekige bochten en een prachtig uitzicht over de uitgestrekte akkers omzoomd door monumentale Italiaanse populieren.
Vanaf hier ben je in een pedaalslag aan de vernieuwde Grote Markt van TIENEN, waar je gezellig iets kan drinken.
Leuke adresjes:
Deze route is deel van de Grit! Lentechallenge in het Hageland. Wil je de Grit! Hagelandse Lentechallenge aangaan? Rijd dan deze lente onze 3 Hagelandroutes en gebruik de hashtag #GritLentechallenge!
1. Grit! Lubbeeks Paradijs levert je brons op.
2. Grit! Noord-Hageland, een 120 km-lange route die alle hoogtepunten van het westelijke deel van Regionaal Landschap Noord-Hageland omvat, levert je zilver op. Je kan hier een routebeschrijving met beelden bekijken.
3. Grit! Zuid-Hageland levert je goud op.
Later deze maand, rond de langste dag van het jaar, hebben we een verrassing buiten categorie in petto. Daarover later meer.