Specialized had één missie: aantonen dat de Crux niet alleen een razendsnelle gravelracer is maar ook nog altijd een hardcore crossmachine. De cijfers geven de fabrikant alvast gelijk: in vergelijking met de Diverge-gravelfiets heeft hij een veel lagere stack (-3,2 cm), zodat je een agressievere zit kan aannemen, is de wielbasis korter (goed voor de directheid) en zit het bracket hoger boven de grond, zodat je kan blijven trappen in de bocht – exact zoals dat hoort bij een crossfiets. We hebben uiteraard de Crux al getest als gravelbike en ook daar gooit hij hoge ogen. Hij is namelijk licht en direct, waardoor je er in combinatie met de ruime bandenspeling – je kan tot 47 mm brede gravelbanden monteren – een snelle gravelracer van kan maken. Die ruimte voor brede banden komt in de cross op een andere manier van pas: modder blijft niet vast zitten tussen frame en band. In tegenstelling tot andere gravelracers heeft de Crux geen al te lange bovenbuis, waardoor je hem nog gewoon gebruikt in combinatie met een stuurpen met normale lengte, en niet met een korte stuurpen.
Moet er nog Zand zijn?
Maar terug naar onze crossles. Richard Groenendaal, voormalig wereldkampioen veldrijden, stond ons op te wachten in Alphen. Daar verzamelt elke woensdag het Nederlandse crossersgild voor gezamenlijke trainingen. In de voormiddag herkenden we onder meer Ceylin Alvarado en in de namiddag Ryan Kamp in een bont allegaartje van profs, beloften en junioren. Rond de recreatieplas ‘t Zand zijn tal van paadjes waar ze hun techniek kunnen bijschaven. De grond is er – je had het nooit kunnen raden aan de hand van de naam van het gebied – nogal zanderig, waardoor de vele regenval van de jongste weken er nauwelijks invloed op de rijomstandigheden heeft.
Pure crossfiets die ook kan gravelen
Ik kreeg een S-Works Crux onder mijn kont geschoven en had dus allerminst te klagen over het materiaal. Met Sram Red AXS en Roval Terra-wielen zit je sowieso goed. De mannen van Specialized hadden vooraan een S-Works Terra-modderband en achteraan een snellere S-Works Tracer gemonteerd. Zo kregen we goede grip in de bochten – geen overbodige luxe met de vele gevallen bladeren – maar hadden we toch niet te veel last van rolweerstand. Een goede combinatie, dus. Normaal zouden we die op iets lagere druk gebruiken maar deze keer waren ze niet tubeless gemonteerd. Met binnenbandjes moet je nu eenmaal wat meer voorzichtigheid inbouwen. Standaard komt de Crux trouwens met 38 mm brede gravelbandjes.
Tijdens de korte opwarmingsrit merkte ik al snel hoe behendig de Crux zich door korte bochten laat leiden en dat zou alleen maar bevestigd worden tijdens de oefeningen die we voorgeschoteld kregen door Groenendaal. Niet alleen qua geometriecijfers is dit nog altijd een pure crossfiets, ook qua stijfheid en stuurvaardigheid past hij in het steeds kleiner wordende lijstje met crossers. Een pluspunt is het comfort in het zadel. Hij is uiteraard niet zo zacht als een Diverge-gravelbike maar toch is hij veel minder lomp dan crossers die ik in het verleden heb getest. De dunne framebuizen en carbon zadelpen zijn daarbij een goede hulp. Het lage gewicht – 7,28 kilo in maat 56 – draagt bij aan het vinnige acceleratievermogen en waarschijnlijk ook aan het gemak om over de balkjes te wippen – al heb ik uit voorzichtigheid die laatste eigenschap niet getest.
Cross is geen gravel
Richard Groenendaal had een aantal oefeningen klaar voor ons groepje wielerjournalisten. Eerst mochten we ondervinden hoe belangrijk het is om de constante opvolging van intervals te kunnen verteren en om vlot van en op de fiets te kunnen springen (bekijk daarvoor onderstaand filmpje), daarna leerden we korte bochten nemen (achterrem wat laten aanlopen terwijl je blijft trappen) en bochten nemen in een diep zandspoor (juiste versnelling kiezen en tractie houden door te blijven trappen) om vervolgens nog even te trainen op de start. Terwijl je wacht op het fluitsignaal zorg je natuurlijk dat je in een correcte versnelling zit, zodat je goed uit de startblokken kan schieten. Je houdt je pedalen vlak, zorgt dat je niet ingeklikte pedaal in een goede positie staat om meteen te kunnen inklikken, houdt je handen stevig vast op de remhendel en je kont op het puntje van je zadel. Zo sta je startklaar. Dan is het kwestie om meteen in te klikken, te versnellen en te schakelen. Die training zie je op het einde van het filmpje.
Daarna oefenden we nog even alle aangeleerde technieken op een parcours met veel bochten, hellende stroken, zandpassages en balkjes. Het pièce de résistance hield Richard voor het eind. Met vier ploegjes van twee deden we een aflossingswedstrijd. In amper één minuut en twintig seconden zag ik sterretjes, en toen ik een bocht bijna even snel in ging als Richard zag ik nog een paar boomtakken extra. Met dank aan een kleine misrekening in het oriëntatievermogen van twee van mijn collega’s werden Ties en ik nog onverwacht tweede, uiteraard na team Groenendaal. Ik moet toegeven dat ik daarna wel vijf minuten moest recupereren om de bloedsmaak uit mijn keel te laten verdwijnen. Het mag duidelijk zijn dat er geen groot crosser aan mij is verloren gegaan, maar leuk is het het wel!
Bekijk het filmpje met uitleg van Richard Groenendaal hier:
