SJETTE GEVEN IN DE FAR WEST

De Kempen, Limburg, het Hageland… Het is er prachtig, je kan er fantastisch gravelen, maar het is voor vele West- en Oost-Vlamingen ook – ‘excusez le mot’ – een kuteind karren. Gelukkig zijn er ook geweldige, minder bekende alternatieven dichterbij huis voor wie de Brusselse of Antwerpse Ring liever niet te vaak trotseert. Zo kan je zelfs in het Brugse Ommeland offroad ritjes maken om duimen, vingers en fietsbanden bij af te likken. GRIT! Dwars door het Houtland is er zo eentje!

Tekst & Foto’s: Bart Vandermaelen – Route: Cycling Team Toeristiek

De heerschappen van Cycling Team Toeristiek mag je gerust ambassadeurs van de ‘West-Vloamsche ghravel’ noemen. Elke zomerse dinsdagavond trekken ze eropuit om de ‘groads’ rond Beernem onveilig te maken en met hun jaarlijkse Waffle Ride (telkens de eerste zaterdag van juli) hangen ze hun liefde voor knisperende steentjes pas echt aan de grote klok. Maar omdat een beetje herhaling geen kwaad kan, willen ze ook via GRIT! de loftrompet voor het grind in hun heimat afsteken. Fre Gernaey – één van de oprichters van Cycling Team Toeristiek – stippelde voor ons vorig jaar al een route in zijn achtertuin uit (GRIT! Bossen van Vlaanderen), maar had meer richting het westen nog een pak geweldige paadjes achter de hand voor een tweede tocht. Et voilà: GRIT! Dwars door het Houtland zag het levenslicht.

Het is op de parking van het Groenhovebos in Torhout dat ik Fre tref. Het moet bijna dag op dag een jaar geleden zijn dat we samen GRIT! Bossen van Vlaanderen verkenden. Dezelfde periode was het alleszins. Dat weet ik omdat de rododendrons in de bossen toen volop in bloei stonden, net als nu. Ik verbaasde me vorig jaar over hoe droog en goed berijdbaar de paden ten zuiden van Brugge erbij lagen, ondanks het kletsnatte voorjaar. Nu zijn de omstandigheden helemaal anders: na haast drie maanden zonder regen, ligt de grindbak er kurkdroog bij en is het op nogal wat plaatsen stof vreten. Maar mij hoor je niet klagen. Het is alweer een schitterende dag in de West-Vlaamse polders.

(Lees verder onder de foto)

Pardon: hier zeg ik als onwetende Oost-Vlaming iets verkeerd. We zitten niet in de polders, maar in het Houtland. Een geografische streek die min of meer overeen komt met wat je het Brugse Ommeland kan noemen. Maar geef toe: ‘Houtland’ klinkt voor een gravelbiker aantrekkelijker, toch? Het is niet te verbazen dat je in het Houtland best veel bossen tegenkomt. Maar nog karakteristieker zijn de met loofbomen omzoomde wegen en grindpaden. Men moet hier vroeger bij de aanleg van het wegennet gedacht heb dat een weg pas compleet is als er om de tien meter een boom naast staat. Het creëert een soort geslotenheid in het landschap en voor ons fietsers ook iet of wat beschutting tegen de wind die hier soms genadeloos in je snufferd kan beuken.

In de eerste kilometers pardonneert Fre zich een paar keer. Met Torhout wou hij een startplek die wat uit de buurt van ‘zijn’ Beernem lag, maar de consequentie is dat hij rond Ruddervoorde iets meer asfalt in de route moest verwerken. Nochtans heb ik in deze beginfase nooit het gevoel dat we te lang op de weg fietsen. Er is een fijne mix van ondergronden en wanneer we toch op verharde wegen rijden, dan zijn die haast altijd smal en autoluw.

(Lees verder onder de foto)

Ook typisch voor dit stukje Vlaanderen zijn de vele kastelen en landgoederen. Een eerste exemplaar waar we na een tiental kilometer langskomen, is kasteel Pecsteen. Wikipedia leert me dat dit er eentje is in Vlaamse neorenaissancestijl. Het gebouw zoals het er nu staat, kwam er in 1905.

Na de bocht die we maken rond de Lakebossen begint de fun volgens Fre pas echt. Ik kan hem geen ongelijk geven. We draaien de Sterredreef richting Hertsberge in en het lijkt alsof we vanaf nu van de ene brede grindweg naar de andere kronkelen. Na de brug over de E40 duiken we de domeinbossen in de zuidrand van Brugge in en er ontplooit zich een waar gravel- en kastelenfestijn.

(Lees verder onder de foto)

Rond Oostkamp werden onlangs een paar splinternieuwe grindpaden voor fietsers aangelegd, waarvan het Vloedpad en het Wulgenbroekpad er twee zijn die mijn gravelhartslag richting rode zone jagen. Ze lijken wel een lanceerplatform voor het toppunt van de route, want volgen elkaar nu in een rotvaart op: kasteel Tillegem, kasteel Tudor (klinkt Engels en ziet er ook zo uit) en kasteel Beisbroek. Tussenin draaien en keren we dat het een lieve lust is. Nu eens over singletracks tussen de bomen, dan weer over kaarsrechte lanen die uitnodigen tot wattageworstelen. Bij het voorlopig laatste kasteel – Beisbroek dus – houden we halt voor de lunch in Tearoom Koetsenhuis. We zijn ongeveer halfweg de route en de innerlijke mens moet aansterken na al dat ravotten.

(Lees verder onder de foto’s)

Wanneer we de E40 opnieuw kruisen, trekt het landschap opnieuw open. We laten de kasteeldomeinen in de buurt van Brugge nu even achter ons en fietsen samen richting het Vloethemveld, nabij Zedelgem. Ook dat is een plek met historie, zij het niet zo’n rooskleurige. Wat vandaag een natuurgebied is, was tijdens WOI een Duitse militaire basis met vliegveld en tijdens WOII een munitiedepot. Na de bevrijding van de streek, werd er door de Britten een werkkamp voor krijgsgevangenen ondergebracht. De gronden bleven decennialang in handen van het Belgisch leger, maar in de jaren negentig werden ze toch verkocht aan het Agentschap Natuur en Bos. Toch zijn er nog veel restanten van het vroegere munitiedepot en gevangenenkamp te zien en houdt men de geschiedenis van deze plek in ere.

(Lees verder onder de foto’s)

Fre zorgde voor twee passages door het Vloethemveld. Bij de eerste doorkomst kan je een uitkijktoren beklimmen die een mooi panorama biedt over het natuurgebied (zeker doen!). Bij de tweede passage fiets je langsheen de vroegere ingang van het militair domein, wat nog altijd een soort herdenkingsplaats is. Ook hier loont het de moeite om even af te stappen en wat infobordjes te lezen. Daartussenin zit nog een lus van zo’n dertig kilometer met de ‘Groene 62’ als grote blikvanger. Deze fietssnelweg werd op een oude spoorwegbedding gebouwd tussen Oostende en Torhout en het fijne grind knarst heerlijk onder de banden van je gravelbike. Op een kaarsrechte gravelstrook van zo’n 5 kilometer richting Wijnendale staat de wind jammer genoeg licht in het nadeel, maar dat kan de pret niet drukken. We amuseren ons geweldig in dit stukje voor velen onbekend West-Vlaanderen.

(Lees verder onder foto’s)

En zullen we er nog eens een ‘chateau’ke’ ingooien voor de verandering? Awelja!  Wat had je gedacht van kasteel d’Aertrycke, dat trouwens een provinciedomein is? Dit is misschien nog het meest bombastische bouwwerk dat we vandaag zijn tegengekomen. Het werd hier eind 19e eeuw neergepoot en is vandaag enorm in trek voor feesten en bruiloften. Ik kan het niet laten om op het grindpad eens rond de romantische vijver te fietsen en een paar kiekjes te maken. Ik zou het hier zelfs een beetje kitsch durven noemen, maar ik vrees dat ik daarmee misschien enkele trotse West-Vlamingen voor de borst stoot. Ook op het domein van het kasteel d’Aertrycke is er trouwens een tearoom die het ‘Koetshuys’ heet. Maar anders dan aan kasteel Beisbroek is deze herberg vandaag gesloten en moeten we onze koffiebreak dus nog even uitstellen tot we in Zedelgem aan café Den Heirweg langskomen. Het terras aan het kruispunt is iets minder idyllisch dan het kasteeldomein d’Aertrycke, maar we kunnen het ermee doen. Nog slechts 15 kilometer scheiden ons van de parking in het Groenhovebos in Torhout.

(Lees verder onder de foto’s)

Er volgen nog een paar kleinere natuurgebiedjes om het af te leren. Telkens zijn ze doorspekt met gravelbaantjes: het Merkemveld, Hoogveld en het Plaisirsbos verschijnen op mijn fietscomputer vooraleer het wat grotere Groenhovebos langs de E403 opdoemt aan de einder. Daar kan ik 114 kilometer aftikken op mijn Garmin. Eind van alweer een magnifieke fietsdag in de ‘Far West’!

Gravel mee tijdens de Waffle Ride in Beernem

Doet deze route het bij jou kriebelen om de Waffle Ride van Cycling Team Toeristiek te fietsen op zaterdag 5 juli 2025 in Beernem? Check dan even de inschrijvingspagina van de Waffle Ride voor meer info en bestel je tickets!

Wanneer je bij het uitchecken promocode GRIT!10 ingeeft, dan krijg je 10% korting op de normale ticketprijs.