(Het volledige artikel over onze testdag bij Specialized in Arnhem lees je in Grinta! 106 – Dat nummer is nog steeds te koop in onze webshop.)
Fietsen op de Veluwe is altijd een goed idee. Zeker wanneer Specialized je uitnodigt om dat met hun offroad testbikes te doen. Al is alleen natuurlijk maar alleen, dus namen we tien lezers mee naar Nederland. Opvallend: liefst negen van de tien deelnemers kozen voor een Specialized-gravelbike om de Veluwe onveilig te maken. De hardtail en full suspension mountainbikes bleven haast allemaal werkloos in het fietsenhok hangen. Het is tekenend voor hoe het de mountainbike tegenwoordig vergaat in de Lage Landen. Ooit was hij alomtegenwoordig en doken we ‘s winters met onze hardtails menig akker in om hem af te jakkeren in de modder. Nu komt de mountainbike steeds vaker in het hoekje van de nichefietsen terecht.
Moet deze offroader het onderspit delven? Heeft de gravelbike de harten van de Vlamingen en Nederlanders definitief veroverd? Om de discussie tussen onze tien testers wat aan te wakkeren, gooien we acht stellingen in de groep.
(Lees verder onder de foto’s)
1. De populariteit van gravelbikes is volkomen terecht
Dat de gravelbike heel polyvalent is, daar zijn onze testers het roerend over eens. Hem overladen met tassen voor een bikepacking? Check! Een asfaltweg die plots in een grindpad overgaat? Geen probleem! Extra breed rubber monteren om ook ‘s winters veilig op de weg te blijven fietsen? Doe maar! De gravelbike voelt zich in zijn sas op die gulden middenweg tussen de racefiets en de mountainbike en daar spreekt hij ook een heleboel mensen aan. Ons testpanel ziet de gravelbike als een soort koersfiets waarmee je de natuur in kan trekken: je fietst vrij ontspannen en tegelijk hou je er het tempo makkelijk in.
2. Een mountainbike komt enkel tot zijn recht in de bergen
Die stelling wordt als te kort door de bocht beschouwd, al zijn heuvels of enig hoogteverschil voor iedereen wel een must. Die bieden wat techniciteit en het is daar dat het voordeel met een mountainbike te rapen valt. Al hoeft het niet veel te zijn: ook op de goed aangelegde singletracks in het relatief vlakke Nederland is er een pak plezier te beleven. En bij ons in België hoef je volgens onze testers niet per se wekelijks naar de Ardennen te karren. Ook in bijvoorbeeld de Vlaamse Ardennen of het Dijleland is het niet per definitie saai om te mountainbiken en zijn er uitdagende hindernissen te vinden.
(Lees verder onder de foto)
3. Een gravelbike is eerder een compromisfiets dan een alleskunner
Polyvalent is hij zeker, maar een alleskunner? Dat wil niet iedereen gezegd hebben. Het argument van Jan tijdens ons groepsgesprek houdt steek: “Ik heb een koersfiets en een mountainbike. Maar ik zou beiden nooit inruilen voor een gravelbike.” Tomas zou de mountainbike eerder de alleskunner noemen: “Met de MTB kan je overal komen waar je met de gravelbike ook kan rijden, maar andersom stoot je soms op de grenzen van de gravelbike wanneer het technischer wordt. Het feit dat ik op de weg met de mountainbike trager rij, neem ik voor lief.”
4. De hardtail mountainbike heeft geen bestaansrecht meer
Twijfel in de groep! Vragende blikken draaien richting Peter en Robert van Specialized. Wat is hun mening hierover? Want het is een moeilijk verhaal. Onze proefkonijnen willen de ooit zo geliefde hardtail mountainbike duidelijk niet zomaar aan de schandpaal nagelen. Peter Kraaijvanger wijst erop dat ook bij Specialized enkel nog in het goedkopere segment pure hardtails gefabriceerd worden: “De hoogwaardige modellen zoals de Epic World Cup komen met een lichte achterdemper waarvan de veerweg beperkt is. Maar dat de hardtail het zwaar te verduren heeft sinds de komst van de gravelbike, dat is zeker. Hij kan zich nog moeilijk onderscheiden, zeker nu er ook gravelbikes met voor- en soms ook achtervering op de markt worden gebracht.” Misschien gooit het beachracen de hardtail nog een kleine reddingsboei toe. Ervaringsdeskundige Tim wijst erop dat je tijdens strandraces vaak hardtails met een vaste voorvork tegenkomt. De maximale bandbreedte van gravelbikes is immers te beperkt om over het zand te jassen.
5. De gravelbikemarkt wordt te complex
De simpliciteit van gravelbikes is iets wat heel wat mensen aansprak toen ze een vijftal jaar geleden zijn doorgebroken. Ze deden wat denken aan de allereerste mountainbikes, zoals die fameuze Stumpjumper in de jaren tachtig. En net zoals dat bij de mountainbike gebeurde, krijg je binnen de markt van de gravelbikes nu een wildgroei aan types en modellen die het voor een fietsleek niet makkelijk maakt om er eentje te kiezen. Gravelracers, allrounders, endurance wegfietsen met ruimte voor bredere banden, volledig geveerde gravelbikes die stilaan bij mountainbikes aanleunen… Al zien onze testers dit als een normale evolutie. Er is vanuit de consument nu eenmaal vraag naar en tegelijk sturen fietsfabrikanten ook die vraag aan. Robert van Specialized stelt het onomwonden: “Wij willen bij Specialized de fietsen maken waarvan mensen nog niet weten dat ze hem nodig hebben.” Die toegenomen complexiteit wordt ook gezien als een manier voor de fietsenmerken om zich te onderscheiden. Zo is de FutureShock-demping op de Diverge STR iets uniek en kiezen mensen de fiets bewust omwille van die technologie.
(Lees verder onder de foto)
6. De slinger gaat binnenkort weer richting de mountainbike slaan
Testrijder Anton merkt terecht op dat de populariteit van gravel- en mountainbikes heel erg afhangt van de regio waar je woont of het vaakst fietst. Zo heeft de (elektrische) mountainbike in de bergen nog altijd de bovenhand en dat ziet hij niet meteen veranderen. Maar voor het brede publiek in Vlaanderen en Nederland wordt niet meteen een ‘wederopstanding’ van de mountainbike verwacht. Tenzij er massaal bikeparks en singletracks worden aangelegd natuurlijk. Al zal het niet meteen zo’n vaart lopen volgens Jan, de enige Nederlandse tester in ons gezelschap. De aanleg van dat soort faciliteiten gaat gepaard met vergunningen en aangezien de open ruimte steeds schaarser (en dus ook meer gekoesterd) wordt, loopt de verlening van die vodjes papier steeds moeizamer.
7. Een gravelbike is een betere tweede fiets dan een mountainbike
Mountainbiken evolueert volgens ons testpanel meer en meer naar een nichesport. Een beetje zoals fietsen op de piste of BMX’en. Mensen die een mountainbike kopen, zullen die voornamelijk gebruiken om op specifieke plaatsen en specifieke parcoursen te gaan rijden. De stelling gaat dan ook vooral op voor racefietsers. Zij vinden in een gravelbike een fiets die qua geometrie nauwer aanleunt bij die van hun koersfiets. Om te gravelbiken hoef je bovendien een stuk minder technisch onderlegd te zijn en kan je de risico’s wat makkelijker schuwen dan met de mountainbike.
(Lees verder onder de foto)
8. Ik zou mijn mountainbike nooit vervangen door een gravelbike
Het slotakkoord verdeelt de meningen opnieuw. Hier en daar zijn er enkelingen die hun mountainbike al ingeruild hebben voor een gravelbike. Reinoud heeft bijvoorbeeld spijt dat hij enkele jaren terug een mountainbike kocht en geen gravelbike, terwijl Tomas net rijplezier vindt op speelse singletracks en zijn mountainbike voor geen geld van de wereld zou willen missen. Er wordt vanuit de groep wel een oplossing geopperd die op unanieme goedkeuring kan rekenen: je hebt gewoon een gravel- én een mountainbike nodig. Al ziet ons uitsluitend mannelijke gezelschap ook meteen een obstakel voor die gedachtengang. Je moet immers moeder de vrouw daar ook nog van overtuigen…
