Koersen op grindwegen, genieten van natuur en kameraadschap: het komt spontaan uit de harten van vele wielerliefhebbers die het ‘gravelen’ hebben ontdekt. Er zélf op uit trekken en je plan trekken, is het echte avontuur. Maar georganiseerd avontuur op gravelevenementen heeft wel degelijk bestaansrecht, ook al ligt de vermarkting van ‘avontuur’ en ‘authentieke beleving’ op de loer.
Grinduro mag zich een van de trendsetters noemen. Ik laat het ze zelf uitleggen: ‘Alles veranderde in 2015. De droom van een gravelrace in enduro-stijl – met de nadruk op plezier – werd werkelijkheid toen Grinduro in Californië ontstond. In 2017 vond het eerste evenement buiten de VS plaats, in Schotland. Twee jaar later streek het concept neer in Canada en Japan. In 2022 zijn onze horizonten opnieuw verbreed en is Grinduro uitgegroeid tot een van de meest herkenbare evenementmerken in de wielerwereld.’
Ik geniet van elke fietstocht in de natuur, en zeker samen met honderden anderen die deze passie delen. Maar zo’n tekst zorgt voor hooggespannen verwachtingen. Ook de promotievideo van het moederevenement Grinduro California doet vermoeden dat we een grootse belevenis tegemoet gaan.
‘De moedereditie in Californië biedt de handleiding voor elk Grinduro-evenement. We moeten ons houden aan die handleiding’, zegt Carlo van Nistelrooy, die de eerste editie van Grinduro in Duitsland organiseerde.
Proloog
Dag 1 begon met de proloog. Elke deelnemer moest zo snel mogelijk een kort cyclocrossparcours afleggen. Meteen na afloop volgde een podiumceremonie. Het competitieve aspect was vooral voor het plezier bedoeld, maar er werd wel degelijk gereden om te winnen.
Het is spijtig dat dit al om 16:00 op vrijdag gepland staat. Als werkende mens kan je er dan niet bij zijn. Een alternatief is om mensen vrijdag ’s avonds te laten aankomen voor een rustige BBQ. En dit crossparcours zondagvoormiddag te organiseren, met de ‘hangover ride’ in de namiddag. De foto’s van het crossparcours doen me spijt krijgen dat ik er niet bij was.
Enduro
Dag 2 was de grote dag van de gravelrace, in het format van een enduro-mountainbikewedstrijd. Een endurowedstrijd is een evenement dat bestaat uit drie of meer getimede segmenten. In elke Grinduro zijn dat: een afdaling met technische stukken, een steile beklimming, een langere beklimming en een heuvelachtig segment. Deze segmenten waren goed gekozen en fenomenaal kicken.
Tijdens die segmenten is het de bedoeling dat je explodeert, dat je koerst. De rest van de rit mag je ‘genieten’ van de mooie, 100 km-lange route met meer dan 2000 hoogtemeters. Toen ik achteraf vaststelde dat ik 6e was van de 35 deelnemers in mijn leeftijdscategorie had ik spijt dat ik niet iets harder mijn best had gedaan. Maar voor een podiumplek had ik toch nog 3 minuten sneller moeten knallen.
Verzopen wouden
Van bij de start tekende de miezerregen present. De wouden van de Eifel waren verzopen, de paden veranderd in gladde modderbaantjes. Er zaten vrij veel single track-bospaden in de route, waar je eerder over gras en modder dan over grind reed. Maar ook daar heb ik geen probleem mee, zolang er óók voldoende razendsnelle grindwegen zijn. Die balans zat naar mijn aanvoelen goed.
Net toen het gemiezer plaats ruimde voor stortregen sprongen we onder de tent van de eerste bevoorrading, en dronken we een heerlijk koffietje. Koffie uit een hippe koffiemachine met het merk van een van de sponsors erop: het zorgde voor een legertje smartphones dat instagrammable foto’s maakte van hoe iemand… koffie zette.
Op de bevoorradingen onderweg mag het er bij Grinduro al eens feestelijk aan toe gaan. Muziek, een speciale locatie, pannenkoeken bakken, noem maar op. De beelden van Grinduro California doen een levendige bedoening en verbinding met de lokale gemeenschap vermoeden. Daartegenover waren de bevoorradingen op Grinduro Germany eerder aan de klassieke kant.
Bevoorradingen bieden nochtans een kans op inbedding in de lokale gemeenschap. Ze zouden in de dorpen kunnen gebeuren, met streekproducten van de lokale middenstand.
Verbinding
Aan een verre horizon verscheen zowaar een helder licht op de groene velden: de eerste zon. Toen we opnieuw de bossen indoken, priemden zonnestralen door het bladerdek.
Fantastisch, hoe je euforisch kan worden als je zojuist weersomstandigheden hebt getrotseerd die de meeste mensen aan hun zetel zouden vastketenen en je daarna het lichtspel op de landschappen hebt zien veranderen.
Dit zijn de momenten waar gravelbikers dankbaar voor zijn, momenten die even in contact brengen met de diepere betekenis van wat we doen: een verbinding voelen met de natuur en de mensen om ons heen.
Over kleine paadjes met zicht op Burcht Wildenburg, over steile beklimmingen langs luie koeien, over brede landschapsgolven, ging het in de helft van de route terug naar Hellenthal. De lunch was immers gepland op de kampeersite zelf. Dat was oorspronkelijk niet het plan, maar het liet de deelnemers toe om droge kleren aan te trekken. Waarvoor dank aan de organisatie. Het was bovendien een heerlijke maaltijd, met nog een bevoorrading voor onderweg die wel op een snoepkraam leek.
Een kleinere eettent zou misschien bevorderlijk zijn voor de kameraadschappelijke sfeer. De eettent was te groot voor het aantal deelnemers, wat maakte dat iedereen verspreid ging zitten.
Nationalpark Eifel
Waar de route voor de middag alles ten zuiden van Hellenthal uitkamde, zouden we nu het noorden onveilig maken. Richting Nationalpark Eifel. De zon deed hard zijn best om ons nog een prachtige dag te bezorgen. Steile beklimmingen door een gouden decor, sensationele afdalingen door valleien: ik krijg al heimwee als ik dit schrijf.
Over steile beklimmingen gesproken: een te steil stuk waar je moet stappen, net zoals een stuk waar je door een rivier moet rijden, zijn vaste elementen in de Grinduro-handleiding.
‘Smile, it makes you look faster’, stond er enigszins sadistisch op een bordje naast het pad waar tientallen fietsers met fiets aan de hand naar boven klauterden.
‘In California deden ze ons een uur hike-a-biken’, zei een deelnemer die er van het eerste uur bij was. Een uur is natuurlijk te veel, maar ik heb geen probleem met passages in de route die later bij het kampvuur over de tongen gaan. Het brengt gesprekken op gang.
Na een mooi verzorgde avondmaaltijd, een bikewash en een paar leuke gesprekken aan dat kampvuur hield ik het voor bekeken. De zogenaamde fuif met live-band en DJ hoefde voor mij niet.
Zondag ‘hangover ride’
Achter de gordijntjes van onze camper zagen we een grijze, grauwe, kletsnatte ochtend. Striemende regen. Spijtig, want zo goed als niemand vertrok nog voor de ‘hangover ride’. Ik was benieuwd naar de korte route van slechts 30 km en 300 hoogtemeters, maar het regende zo hard dat ik er ook voor heb gepast. Rijden door uitgeregende bossen, soms houd ik ervan. Maar er zijn grenzen. Ik wens voor Grinduro Germany 2023 een editie in betere omstandigheden. Want Grinduro is een driedaags event met kampeermogelijkheid. En kamperen is leuker als je je tent niet in drassige modder moet opzetten.
Ideaalbeeld
Naar mijn aanvoelen had de organisatie een iets grotere inspanning mogen leveren om het ideaalbeeld van het ‘moederevent’ van Grinduro in Californië te benaderen.
Als locatie werd bijvoorbeeld de Rureifel gekozen, het deel van de Eifel rond Hellenthal. Het is een prachtig natuurpark vol idyllische landschappen, maar een Californische Mount Shashta is het niet. Iets zuidelijker in Duitsland ligt het Zwarte Woud, waar de landschappen al wat dramatischer en bergachtiger worden. Misschien speelden er andere redenen mee in de keuze voor Hellenthal. Exact één weekend eerder vond op exact dezelfde camping, in exact dezelfde streek, met exact dezelfde organisator en met exact hetzelfde perfect party to race ratio-concept de LtD Gravel Ride van de Nederlandse graveltrendsetter Laurens Ten Dam plaats. Natuurlijk, als één organisator op korte tijd 2 evenementen op dezelfde plaats kan organiseren, brengt dat minder logistiek en kosten met zich mee. Maar het stuurt een ongelukkig signaal uit, van de wildgroei aan gravelweekends waarbij het niet uitmaakt of de deelnemers een nieuwe ervaring krijgen of niet.
En nog iets: op zo’n groots evenement waar in randanimatie nog zoveel te beleven valt op en naast de fiets, voor deelnemers én hun families, is de aanwezigheid van sponsors normaal. Maar als dat ‘grootse’ niet waar gemaakt wordt, gaat de aanwezigheid van sponsors soms te dominant aanvoelen. Een expositieruimte voor de sponsors, eerder dan een gezellige bedoening waar je ‘één grote familie’ bent, zoals Grinduro het zelf verwoordt.
Hoe dan ook, het idee achter ‘maxin’ and relaxin’ en ‘the perfect party to race ratio’ past bijzonder goed bij mijn eigen karakter als fietser. Want vraag me niet te kiezen tussen het competitieve koersen, en het rustig genieten van vrijheid, vriendschap en natuur. Ik kan van beide even hard genieten.
Koersen (snelheid en inspanning), natuur (traagheid, avontuur en ontdekken), en kameraadschap (samen herinneringen maken) zijn 3 dingen die me verslaafd maakten aan wielrennen en gravelbiken.
Maar misschien moeten we toch oppassen voor ‘vertomorrowlandisering’, zoals een zekere Gertjan Tanghe het onlangs nog in De Morgen noemde.
Foto’s: Red Pixl en Léon van Bon voor Grinduro, Dries Tolleneer, Pieter Stockmans
De volgende editie van Grinduro Germany vindt plaats op 5-7 mei 2023. Info en tickets hier.
