De eindeloze veld-, kassei- en grindwegen van Waals-Brabant lagen er kurkdroog bij en ook de stralende zon, glooiende heuvels en stofwolken aan de horizon versterkten het Toscane-gevoel. Kortom: een prachtige dag in een prachtige streek. Routebouwer Pieter Stockmans mocht zelf ontdekken dat Hesbaye Gravel, de eerste manche van de Yuzzu Gravel Series in 2022, een blijvertje is.
Voor www.gritgravel.cc sleutel ik al een tijdje aan een gravelroute door de velden van Waals Haspengouw, of Hesbaye. Toen de Hesbaye Gravel van Yuzzu Gravel Series op de kalender verscheen, was ik meteen gebrand op een deelname. Hoe zou routebouwer Kristof Gerits de vele modderbaden omzeilen? Ik was er immers in de herfst en de winter gaan verkennen en dat was zowat het domste wat ik kon doen. In die natte seizoenen zijn de Waals-Brabantse veld- en grindwegen aan gort gereden door tractoren. Waals-Brabantse modder is bovendien van de meest plakkende en inzuigende soort.
Net als Parijs-Roubaix
De Hesbaye Gravel werd wijselijk in de lente ingepland. De wielergoden hadden zelfs een stralende paasmaandag in petto voor de honderden gravelaars: volle zon, heerlijk temperatuurtje en kurkdroge grind-, veld- en kasseiwegen. En nog belangrijker: droge dagen voorafgaand aan het evenement, wat net zoals bij Parijs-Roubaix voor een heroïsche stofeditie zorgde.
Ook routebouwer Kristof straalde van enthousiasme. Routebouwers die zichtbaar blij zijn over hoe ze anderen kunnen inspireren met mooie, sportieve avonturen: daar heb ik respect voor. Ik was ook benieuwd of zijn route veel met onze ‘Vierkantshoeveroute’ zou overlappen. Dat bleek achteraf niet het geval te zijn. Waar de Hesbaye Gravel niet focust op een concept – behalve uiteraard: grind! kasseien! open velden! – ging ik op zoek naar mooie off-road wegen die de eeuwenoude vierkantshoeves in dezelfde streek rond Jodoigne met elkaar verbinden. Dat maakt mijn opdracht iets moeilijker, maar daardoor hebben we met Grit! absoluut nog iets toe te voegen aan deze Hesbaye Gravel.
Toscane
Het oosten van Waals-Brabant, deel van Waals Haspengouw, is een minder gekende regio in de wielerwereld. Volkomen onterecht. Als mijn beste fietsmakker Dries Tolleneer, die zelden overdreven vergelijkingen in het rond strooit, al zegt ‘dit komt in de buurt van het Toscane-gevoel’, dan weet je dat er iets van aan is.
We fietsten samen al over de wereldberoemde Toscaanse grindwegen, door landschappen die natuurlijk adembenemender zijn dan de Brabantse, maar toch… Ook Waals-Brabant is glooiend, is een van dunst bevolkte regio’s van ons land, heeft pittoreske dorpjes en ligt bezaaid met weidse velden die zich uitstrekken tot aan alle horizonten. En daar slingeren grind- en kasseiwegen eindeloos lang doorheen, goed voor prachtige panorama’s.
Het is fenomenaal hoe gewone asfaltwegen hier overgaan in grindwegen. Natuurlijk deed ook het stof, oplaaiend door de groepjes die samen over de paden raceten, aan Toscane denken. Soms zag je de stofkolommen van de fietsers tot aan de horizon, zoals tijdens de Strade Bianche.
Kasseien
Hier en daar hoorde je gegrom van deelnemers: ‘te veel kasseien’. Maar Waals-Brabant, dat zijn nu eenmaal kasseiwegen.
Vele Brabantse grindwegen waren oorspronkelijk kasseiwegen. Onder het grind zie je ze soms nog liggen. Maar de Hesbaye Gravel bevatte ook veel echte, onvervalste kasseistroken. Net zoals in de streek rond Roubaix behoren ze tot het beschermde erfgoed van de streek.
Het zou dus ‘een ding’ moeten zijn om over die kasseien te racen, en als je het mij vraagt heeft routebouwer Kristof overschot van gelijk om deze pareltjes in de Hesbaye Gravel op te nemen. Het zou zelfs een traditie kunnen worden om daags na Parijs-Roubaix met de Hesbaye Gravel de Waalse variant aan te bieden, die niet moet onderdoen voor het origineel.
Ook op sportief vlak is kasseivreten bevredigend. Je moet natuurlijk wel weten hoe je die kasseien kan trotseren. Over kasseien moet je aan een zo hoog mogelijke snelheid racen, pas dan wordt het genieten. Met een gravelbike is dat zelfs een stuk makkelijker dan met de fietsen waar de profs Roubaix mee rijden.
Brabantse Ardennen
Ik had de 30 kasseistroken van de Parijs-Roubaix Challenge in de benen. Als je eenmaal geproefd hebt van de heroïek van een race over kasseistroken, raak je er haast aan verslaafd. Maar je voelt het achteraf ook in de dijen. Dat betekende dat ik in Hesbaye goed moest doseren, om mezelf niet te overbelasten. Dat was makkelijker gezegd dan gedaan. Wat deelnemen aan een gravelevent juist zo fantastisch maakt, is het groep- en racegevoel. Je wordt werkelijk in de race gezogen, en rustig rijden is dan echt zonde. Anderen voorbijrijden – ja, soms geeft dat een kick. We zijn nu eenmaal sporters. Bovendien lieten de lange stukken rechtdoor op grind een hoge snelheid toe: op de vlakke en dalende wegen gaf ook dát een echte adrenalinekick.
In het eerste deel van de route trokken we richting Brabantse Ardennen en zochten we daar de westelijke grenzen van Haspengouw op. Haspengouw is immers een grote landstreek die zich uitstrekt van de Nederlandse grens bij Maastricht tot bij Beauvechain en Grez-Doiceau onder Leuven.
Hier vind je stevige Brabantse hellingen, de meest uitdagende van de dag. Uiteindelijk bevatte de route van 130 km, die ik reed, meer dan 1000 hoogtemeters.
Moederziel alleen
Tussen Mélin en Saint-Rémy-Geest, twee van Wallonië’s mooiste dorpjes, trokken we over een golvende grindweg tussen gele bloemenvelden en geploegde akkers.
Rond Meldert en Beuavechain doken de grindwegen soms diep onder de velden, zoals holle wegen, om via een beklimming weer op een weids plateau boven te komen. Rond Piétrebais kregen we zelfs wat afwisseling voor de wielen, in het Bois de Beausart, een mooi bos met stevige hellingen.
Doordat ik vaak stopte om foto’s te maken, pikte ik telkens bij een ander groepje aan. Maar na de voorlaatste bevoorrading kwam ik moederziel alleen te zitten. Op twee renners na die ik nog voorbij reed, was ik de allerlaatste van de lange afstand. Je moet iets over hebben voor een mooi beeldverslag.
Ik was er niet rouwig om. De eerste 65 km had ik in groepjes kunnen racen, de volgende 65 km zou ik proeven van de eenzaamheid in de open velden. Behalve mijn fiets, ikzelf en de omgeploegde akkers was er geen enkel teken van de menselijke beschaving te zien.
De laatste 10 km kwam ik fietsmakker Dries nog tegen, die op een terrasje van een drankje genoot. De finale reden we samen, maar allebei tegen onze limiet aan. De vele hellingen, kasseien, grindwegen vol putten en de hoge snelheid hadden hun tol geëist.
Met de adrenaline van de finale kon ik nog een paar keer stevig doortrekken en nog wat stof doen oplaaien, maar de Roubaix-Hesbaye-benen begonnen serieus pijn te doen. De finish zien, en de deelnemers die in een stralende zon genoten van een drankje en een bike-wash, was een hele verademing.
Hesbaye Gravel is een blijver. Voor mij wordt dit evenement samen met de Parijs-Roubaix Challenge een mooi jaarlijks kasseigraveltweeluik.
