OPINIE: Heeft de hardtail nog een toekomst?

Wanneer je dit weekend op Velofollies rondloopt, zal het jou misschien ook opvallen: je komt er tegenwoordig nog weinig mountainbikes tegen. En zeker de hardtail mountainbike heeft het moeilijk. De verkoop gaat achteruit, grote fabrikanten voorzien in hun gamma geen high-end versies van de hardtail meer en het is al gravel wat tegenwoordig de klok slaat. Hoog tijd om even na te gaan wat de oorzaken hiervan kunnen zijn en of de hardtail nog een bloeiende toekomst wacht.

(Het volledige artikel werd gepubliceerd in Grinta! 106 – Dat nummer kan je nog steeds bestellen in onze webshop.)

Om er geen verhaal uitsluitend vol kommer en kwel van te maken … daags nadat we met de redactie beslissen dit artikel te schrijven, rijdt ene Pauline Ferrand-Prévot in Parijs naar olympisch goud op, jawel, een hardtail. Maar dat de verkoop van de mountainbike in het geheel en de hardtail in het bijzonder in de touwen hangt, is geen verrassend nieuws.

Gravelbike als kaper op de kust

Ook mobiliteitsfederatie Traxio kwam vorig jaar tot die conclusie. Traxio organiseerde eind 2023 een representatief marktonderzoek bij tweeduizend Belgische respondenten naar hun aankoopintentie van een nieuwe of tweedehands fiets. Daaruit blijkt dat de aankoopbereidheid van een fiets zeer hoog is, bijna 47% is van plan zich op relatief korte termijn een nieuwe fiets aan te schaffen. In deze gaat het echter vooral om de e-bike, die het duidelijk overneemt van de mechanische fiets. Op de markt van de sportieve fietsers springt de terugval van het aantal verkochte mountainbikes in het oog. Er is in België een switch aan de gang richting gravelbike. Op zich valt dat, zeker in het vlakke Vlaanderen, wel te begrijpen. We hebben nu eenmaal niet het terrein waarop een mountainbike volledig tot zijn recht komt.

(Lees verder onder de foto)


Martin Sneeuw, Media Specialist bij Trek Benelux verwoordt het zo: “In de breedte zien we dat de mountainbikemarkt het moeilijk heeft. De markt voor racefietsen is inmiddels weer op een goed niveau, nadat beide categorieën tijdens de pandemie een enorme piek kenden. Gravel, daarentegen, is nog steeds enorm populair en we zien dat een groep consumenten eerder een nieuwe gravelfiets aanschaft dan een nieuwe mountainbike, zeker in de gebieden waar beperkt toegang is tot mountainbiketrails.”


Een mountainbike is nu eenmaal gemaakt voor echte mountainbiketrails, met een gravelbike rij je zowel over asfalt als over een gravelpad en kan je gaan bikepacken. De fiets is veelzijdiger, maar langs de andere kant kan je met je mountainbike echt wel overal rijden, ook op trails waar de gravelbike tekortschiet. Op een echt mountainbikeparcours ben je sowieso sneller en beleef je veel meer plezier op de mountainbike – hardtail of full-suspension – dan op de gravelbike. Maar niet iedereen heeft geschikte mountainbiketrails in zijn achtertuin liggen. Wat dan weer een verplaatsing inhoudt, iets waar niet iedereen steeds om staat te springen. Martin Sneeuw: “In de basis zijn mountainbike en gravel verschillende sporten waar je andere fietsen voor nodig hebt. Met een mountainbike kan je echter over gravelpaden rijden en met een gravelfiets kan je over sommige mountainbiketrails rijden. De funfactor beperk je dan wel.” In die optiek is de mountainbike dus veel meer een alleskunner dan de gravelbike.

(Lees verder onder de foto)

Gewicht en rendement

Het grote voordeel van de hardtail is de directe krachtoverbrenging en het lage gewicht. Keren we even terug naar Pauline Ferrand-Prévot aan het begin van dit artikel. Stel dat zij pakweg 50 kilogram weegt, een fiets van 8 kilogram betekent dan 16% van haar lichaamsgewicht, terwijl een fiets van 10 kilogram al meteen naar 20% of 1/5 van haar lichaamsgewicht gaat. Doe diezelfde berekening voor een lichtgewicht mannelijke renner van 65 kilogram en je komt uit op respectievelijk 12 en 15%, bij een iets zwaardere renner liggen die waardes nog meteen een stuk lager.


Dat maakt dat je in het wereldbekercircuit best veel dames op een hardtail ziet rijden, terwijl de heren vaak naargelang het parcours de keuze maken tussen hardtail of full-suspension. Peter Kraaijvanger, PR & media manager Specialized: “Het heeft ons inziens geen zin om als eerste boven te zijn met een lichtere hardtail als je minuten verliest of je leven riskeert in de afdaling.”


Niet enkel de gravelbike heeft dus zijn impact op het succes van de hardtail. Ook de full-suspension knabbelt aan het marktaandeel. De tijd dat een full-suspension een soort hobbelpaard op twee wielen was, ligt al even achter ons. De fully is veel performanter geworden, met blokkeersystemen van de veringen en een flink doordachte geometrie is die fully niet enkel comfortabeler maar in vele gevallen ook sneller geworden. Neem nu de hardtailkiller Specialized Epic WC: die heeft een achterkant met beperkte veerweg en kan je dankzij een systeem van een negatieve luchtkamer zodanig gaan afstellen dat je het gevoel van een hardtail creëert die toch grote klappen en impact opvangt.

(Lees verder onder de foto)

Zeker nog bestaansrecht

Maar, kijk eens rond op de gemiddelde toertocht – en al helemaal in de winter – en je zal best nog veel hardtails opmerken. Peter Kraaijvanger: “Wij verkopen nog steeds best veel hardtails, maar dan eerder in het goedkopere segment. Als je in de winter in Nederland rondkijkt, zie je zeer veel hardtails bij toertochten. Dat zijn de traditionele wielrenners die in de winter toertochten rijden. Doe je hetzelfde in de zomer, dan is de full-suspension niet meer weg te denken.” En de fervente mountainbiker – voor wie mountainbike een zomersport is – is sowieso al overgestapt naar een full-suspension.

(Lees verder onder de foto)


Een heel ander geluid horen we bij Merida, waar de verkoop van hardtails juist weer begint toe te nemen. Bart Oosting, Marketing Manager Merida Benelux: “Met ons progressieve frameconcept bieden we een betaalbaar en lichter alternatief vergeleken met de duurdere, zwaardere fully’s. Zeker voor de Benelux-markt wordt hier steeds positiever op gereageerd.”


Overigens is Merida met de Big Nine 10K een van de enige grote fabrikanten die nog een high-end hardtail in het aanbod heeft. Kijken we naar de hardtails van onze andere gesprekspartners, dan zien we dat de pas gelanceerde Trek Procaliber geen model met high-end afmontage in het gamma heeft. Martin Sneeuw: “Onze product line-up is wereldwijd, waardoor er de keuze is gemaakt de nieuwe Procaliber maar in beperkte uitvoeringen te brengen. Er is nog steeds een markt voor hardtailmountainbikes in de Benelux, maar we merken dat de echte high-end consument, die de lichtste mountainbike wilt, een hardtailframe zelf opbouwt.” Idem voor Specialized, waar de duurste Epic-hardtail aan 3300 euro over de toonbank gaat.

(Lees verder onder de foto)

Trail-hardtail

Een hardtail met een vlakkere balhoofdhoek en een grotere veerweg, dat is kort gesteld een trail-hardtail. Het idee van dit type hardtail is niet zozeer competitieve races, snelheid en rendement, maar een grotere funfactor. Fabrikanten merken dat wereldwijd naar dit type hardtail wel steeds meer vraag is. In de Benelux blijft die vraag erg beperkt. En dat heeft natuurlijk ook alweer veel te maken met de aard van de trails. Het gros van de Vlaamse Sport Vlaanderen-mountainbikeroutes zijn veldwegen met een sporadische passage door een ruime bosdreef. Echt technische singletrails met boomwortels, drops, steile klimmetjes en dito afdalingen – kortom, datgene wat voor pret zorgt en waar een mountainbike tot zijn recht komt – kom je amper tegen. Dat verklaart ook ten dele het succes van de gravelbike in Vlaanderen. Ga je richting Ardennen, of nog verder, richting Alpen en Dolomieten, dan krijg je trails voor de wielen geschoven waarop je echt wel een mountainbike nodig hebt. Ook Nederland heeft dat goed begrepen: veel van hun mountainbikeroutes zijn specifiek aangelegd voor de mountainbike, vaak in samenwerking met een fietsenfabrikant, en zijn dan ook bijzonder leuk om rijden. Kan iemand van onze Vlaamse verantwoordelijken hiervoor even bij de Noorderburen in de leer gaan? Het zou de verkoop van de mountainbike alvast de nodige stimulans kunnen geven.


Concluderend kunnen we stellen dat er zeker nog een toekomst is weggelegd voor de mountainbikehardtail. Het blijft met name in het goedkopere segment een erg populaire bike waarmee je alle kanten op kan. Maak de mountainbikeroutes technisch uitdagender en specifiek voor mountainbikegebruik; dat zal bijna automatisch leiden tot een verhoogd gebruik van de daartoe meest geschikte fiets. Want laat ons wel wezen, er gaat niets boven de adrenalinerush van een stevig potje knallen of afdalen op een compromisloze hardtail.

TAGS:
Datum:
Auteur:
Fotograaf:

Lees ook

100% Getest: Trek Checkmate SLR 7 AXS

Trek stopte onlangs de Madone aeroracer en de Emonda ‘klimfiets’ in de blender met de nieuwe Madone Gen8 als resultaat. Twee racefietsen werden één. Opvallend genoeg deden ze op gravelgebied net het omgekeerde in Waterloo – Wisconsin. De Checkpoint kreeg er een maatje bij: de Checkmate! Maak kennis met de nieuwe gravelracer van Trek.

Ga mee met GRIT! naar de Dolomieten

Net als vorig jaar trekken we in juni 2025 met een select groepje Grit! & Grinta!-fans naar Alta Badia, in het hart van de Dolomieten. Zin om mee te gaan? Hou 8 t.e.m. 15 juni 2025 vrij in je agenda en schrijf je NU in voor een onvergetelijke graveltrip.

Orbea vindt de Alma opnieuw uit

Er gaat op vlak van mountainbike nog steeds niets boven het pure gevoel en de daarmee gepaard gaande adrenalinerush van een hoogwaardige hardtail. Weinig andere bikes geven zoveel rechtstreekse verbinding met de trail dan een hardtail. Als het Spaanse Orbea dan met een gloednieuwe en hoogwaardige Alma op de proppen komt, is onze interesse meteen gewekt.